Limited şirketlerde Müdürler Kurulu Başkanına tanınan üstün oy hakkı
Limited şirketin yönetim organı müdürlerdir. Şirketi, müdürler yönetir ve temsil eder. Ancak, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, müdürlere ilişkin asgarî bir sayı öngörmemektedir. Dolayısıyla, ortak sayısı kaç olursa olsun, limited şirket tek müdür tarafından da yönetilebilir. Buna karşılık, TTK, müdürlerin birden fazla olmaları durumunda onların bir kurul olduğunu belirterek anonim şirketteki yönetim kuruluna özgü bir işleyiş kuralını hükme bağlamıştır. Yani, limited şirketin birden fazla müdürünün bulunması durumunda bunların bir kurul teşkil ettiği kabul edilecek ve müdürlerden birisi, şirketin ortağı olup olmadığına bakılmaksızın, genel kurul tarafından müdürler kurulu başkanı olarak atanacaktır.
TTK, müdürler kurulunun alacağı kararlara ilişkin yeter sayılar konusunda ise, birden fazla müdürün varlığı hâlinde, bunların çoğunlukla karar alacağını, ancak eşitlik hâlinde başkanın oyunun üstün sayılacağını hükme bağlamıştır. Yani, TTK, müdürler kurulu başkanına üstün oy hakkı tanımıştır. Buna karşılık, Kanun, müdürler kurulu kararları için herhangi bir toplantı yeter sayısından bahsetmemiş, sadece karar yeter sayısını belirtmekle yetinmiştir. Bu çerçevede, birden fazla müdürü olan limited şirketlerde, müdürler kurulu kararları müdürlerin çoğunluğu ile karar alabilecektir. Bu genel kuraldır. Bu genel kuralın istisnası ise, müzakere edilen hususta oyların eşit çıkması halidir. Oyların eşit çıkması halinde, müdürler kurulu başkanının oy verdiği taraf çoğunluğu sağlamış kabul edilecektir.
Örneğin, iki müdürü bulunan bir limited şirkette, müzakere edilen hususa ilişkin olarak müdürler anlaşamamış ve farklı yönde oy kullanmışlarsa, müdürler kurulu başkanının oyu yönünde karar alınmış sayılacaktır, yani müdürler kurulu başkanı olumlu oy vermişse karar alınmış, red oyu kullanmışsa müzakere edilen husus reddedilmiş sayılacaktır.
Ancak, hemen belirtelim ki, TTK, şirket sözleşmesi ile müdürlerin karar almaları konusunda değişik bir düzenlemenin de öngörülmesine imkan tanımıştır. Dolayısıyla, şirket sözleşmesi ile yasada belirtilenden farklı bir düzenlemeye gidilmesi, örneğin; müdürler kurulu kararları için toplantı ve karar yeter sayısı öngörülmesi ve oyların eşit çıkması halinde nasıl hareket edileceğinin belirli kurallara bağlanması mümkün olabilecektir. Şirket sözleşmesinde böyle bir hüküm yok ise, Kanun hükümlerine göre hareket edilecek ve oylarda eşitlik halinde müdürler kurulu başkanının dediği olacaktır.
Düzenlemenin gerekçesinde, her ne kadar “başkanın üstün oyu, yönetim organındaki kilitlenmeyi çözen ve şirketi çalışabilir konumda tutan bir araç işlevi görecektir” denilse de, ülkemiz uygulamasında işlemlere kolaylık sağlamak amacıyla getirilen düzenlemelerin ilgili kişiler tarafından bazen suistimal edilmesi ve kurul olarak varlık gösterse de tek kişinin dediğinin olması, diğer müdürün adeta saman müdür olarak gölgede bırakılması mümkün olabilmektedir. Bu nedenle, birden fazla müdürü olan limited şirketlerde müdürler kurulunun karar alması hususuna dair şirket sözleşmesine açık hükümler konulması ve ortakların müdürler kurulu başkanını seçerken üstün oy hakkının bulunduğunu gözetmeleri, sonradan sıkıntı yaşamamaları bakımından menfaatlerine olacaktır. / Soner ALTAŞ – Dünya